Izba Historii Szkoły

I Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Wieluniu od wielu lat jest członkiem Stowarzyszenia na rzecz Najstarszych Szkół w Polsce. Głównym celem Stowarzyszenia są działania polegające na promocji własnych dziejów, w tym tworzenie szkolnych muzeów lub ekspozycji historycznych – miejsc wyjątkowych, otoczonych powszechną troską, w których eksponowane są chlubne tradycje oraz szczególne wydarzenia i pamiątki materialne dotyczące historii regionalnej.

We wrześniu 2006 roku, w związku z obchodami stulecia szkoły oraz Zjazdem Absolwentów, grupa nauczycieli (Adam Chowaniec, Urszula Czerniak, Dariusz Gajewski, Anna Gorzkowska-Owczarek, Jarosław Mazur, Eugeniusz Moździerz, Aneta Smugowska, Renata Zadworna) napisała monografię
naukową Sto lat historii, sto lat tradycji. Z dziejów Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Wieluniu 1906-2006. Była to pierwsza próba przedstawienia w sposób kompleksowy dziejów placówki. Dodatkowym efektem prac nad publikacją był zgromadzony materiał archiwalny oraz szereg pamiątek po wychowankach i nauczycielach szkoły.

Po zakończeniu obchodów 100-lecia szkoły powstał nowy projekt wykorzystania zgromadzonych eksponatów oraz źródeł historycznych. Jego autorami byli nauczyciele Urszula Czerniak i Jarosław Mazur. Pomysłodawcy pragnęli w sposób twórczy wykorzystać zgromadzone archiwalia i pamiątki, odtwarzając historię placówki w atrakcyjnej formie plastycznej. Projekt utworzenia Izby Historii Szkoły spotkał się z życzliwym przyjęciem ze strony zarządu Stowarzyszenia Absolwentów Liceum Ogólnokształcącego im. T. Kościuszki – Marii Piotrowicz, Wielisławy Łukomskiej, Urszuli Czerniak, Henryka Wojcieszaka, dyrektorów szkoły Eugeniusza Moździerza, Wielisławy Łukomskiej, Zbigniewa Wiśniewskiego oraz środowiska lokalnego, w szczególności prof. Tadeusza Olejnika i obecnego dyrektora Muzeum Ziemi Wieluńskiej- Jana Książka. Wyżej wymienieni wspierali pomysłodawców,
w miarę swoich możliwości, nie tylko moralnie, ale również merytorycznie.

Ostateczna realizacja części merytoryczno-dokumentalnej projektu nastąpiła w latach 2010-2011. Autorami nowo powstałej Izby Historii Szkoły I LO w Wieluniu byli: Jarosław Mazur (dzieje szkoły 1906-1949), Aneta Smugowska (dzieje szkoły 1949-2011), Anna Gorzkowska-Owczarek (współpraca techniczno-logistyczna) oraz Marzena Uryszek (oprawa plastyczna i wykonawstwo projektu).

Przy przygotowywaniu szkolnego muzeum autorzy wykorzystali wielorakie źródła historyczne, dotyczące wieluńskiego szkolnictwa, znajdujące się m.in. w: Archiwum Archidiecezjalnym
w Częstochowie, Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Państwowym w Kaliszu, Archiwum Państwowym w Krakowie, Archiwum Państwowym w Łodzi, Archiwum Państwowym
w Poznaniu, Archiwum Szkolnym Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Wieluniu, Muzeum Ziemi Wieluńskiej w Wieluniu, Das Bundesarchiv w Berlinie, The Library of Congress
w Waszyngtonie. Realizatorzy projektu wykorzystali także różnorodne dary wychowanków szkoły gromadzone od 2006 roku przez Urszulę Czerniak w Bibliotece Szkolnej I LO w Wieluniu.

17 października 2011 roku dokonano uroczystego otwarcia Izby Historii Szkoły I LO im. Tadeusza Kościuszki w Wieluniu. W uroczystościach uczestniczyli przedstawiciele lokalnych władz (Andrzej Stępień – Starosta Wieluński, Krzysztof Owczarek – Przewodniczący Rady Powiatu, Grażyna Ryczyńska – Przewodnicząca Komisji Oświaty Powiatu Wieluńskiego, Zenon Kołodziej – Naczelnik Wydziału Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki), dyrektorzy I LO (Eugeniusz Moździerz, Wielisława Łukomska, Zbigniew Wiśniewski), nauczyciele (także emerytowani) oraz uczniowie.
Otwarcie Izby poprzedzone zostało prezentacją multimedialną dotyczącą dziejów wieluńskiej
Alma Mater przygotowaną przez Jarosława Mazura oraz uroczystościami związanymi z obchodami Dnia Patrona Szkoły-Tadeusza Kościuszki.

W następnych latach, dzięki wsparciu ze strony społeczności lokalnej, zasoby muzealne uzupełnione zostały dalszymi pamiątkami po wychowankach szkoły. Niestety, nie wszystkie plany dotyczące muzeum szkolnego udało się zrealizować. Część źródeł historycznych zaginęła bezpowrotnie lub została zniszczona w latach II wojny światowej. Wielu świadków przeszłości odeszło od nas, nie po-zostawiając żadnych relacji.

W czerwcu 2014 roku Izba Historii Szkoły I LO wzbogaciła się o kolejną stałą  ekspozycję poświęconą dziejom polskiego harcerstwa. Z okazji 98. rocznicy utworzenia w szkole pierwszej na ziemi wieluńskiej męskiej drużyny harcerskiej odbyła się uroczystość z udziałem lokalnych władz (Andrzeja Stępnia – Starosty Wieluńskiego, Grażyny Ryczyńskiej – Przewodniczącej Komisji Oświaty Powiatu Wieluńskiego, Zenona Kołodzieja – powiatowego Naczelnika Wydziału Edukacji, Kultury Sportu
i Turystyki, Janusza Książka – dyrektora Muzeum Ziemi Wieluńskiej), dyrektora Zbigniewa Wiśniewskiego oraz harcerzy-wychowanków szkoły (m.in. najstarszego drużynowego – Franciszka Porażki). Autorami ekspozycji byli: Jarosław Mazur (strona źródłowa i merytoryczna) oraz Jolanta Chudecka-Ciliberti i Anna Woszczyk (oprawa plastyczna).
Nowa ekspozycja dokumentuje dzieje wieluńskiego harcerstwa (skautingu) od jego początków
w latach 1914-1916 (I DH im. T. Kościuszki) do końca lat 90-tych XX wieku (WDH im. H. Jordana). Ukazuje losy wychowanków na tle burzliwych wydarzeń międzynarodowych i krajowych oraz wkład wieluńskich harcerzy w walkę o wolność i niezawisłość Ojczyzny.

Zgodnie z założeniami pomysłodawców szkolne muzeum pełni obecnie nie tylko rolę informacyjno-historyczną, ale również edukacyjno-dydaktyczną i promocyjną. Nauczyciele historii prowadzą tu zajęcia dla klas pierwszych poświęcone chlubnym dziejom placówki oraz dla klas programowo wyższych lekcje dotyczące historii regionalnej XX wieku. Muzeum jest również miejscem, gdzie spotykają się wychowankowie wieluńskiej Alma Mater uczestnicy zjazdów koleżeńskich. Przeglądając zgromadzone pamiątki, wracają pamięcią do czasów swej młodości, wzruszających i miłych chwil, wzlotów i upadków, pierwszych miłości i rozczarowań, sukcesów i porażek. Izbę Historii Szkoły zwiedzają także wszyscy goszczący w murach I LO, w tym uczestnicy wymian międzynarodowych, poznając chlubne tradycje i osiągnięcia szkoły.